Hetzelfde gebeurde met onze andere zintuigen en met het onderliggende vermogen om ons continu bewust te zijn van wat we waarnemen. De oude verzamelaars waren altijd alert en oplettend. Als ze door het bos liepen om paddenstoelen te zoeken, staken ze constant hun neus in de wind en keken ze ingespannen naar de grond. Als ze een paddenstoel vonden, aten ze die heel aandachtig op en merkten ze elke kleine smaaknuance op waarin een eetbare paddenstoel kon verschillen van zijn giftige tegenhanger. Burgers in onze huidige welvarende landen hoeven zich niet steeds zo van alles bewust te zijn. We kunnen naar de supermarkt gaan en daar duizend verschillende gerechten kopen die allemaal onder controle staan van de Voedsel-en Warenautoriteit. Wat we daar uitkiezen -of het nu een Italiaanse pizza is of Thaise noedels -eten we hoogstwaarschijnlijk haastig op voor de tv, zonder al te veel op de smaak te letten (wat er de reden van is dat voedselproducenten zakelijke energie vergelijken continu spannende nieuwe smaken uitvinden die door onze muur van onverschilligheid heen moeten breken). Dankzij onze goede vervoersdiensten kunnen we ook heel makkelijk op bezoek gaan bij een vriend die aan de andere kant van de stad woont. Maar zelfs als we dat doen, geven we die vriend zelden onze onverdeelde aandacht, omdat we de hele tijd op onze smartphone en op onze Facebookpagina kijken, overtuigd als we ervan zijn dat er elders iets veel interessanters gebeurt. De moderne mens is altijd verschrikkelijk bang dat hij iets mist en hoewel we meer keuze hebben dan ooit tevoren, hebben we het vermogen verloren om echt aandacht te besteden aan dat wat we kiezen.7 Naast onze reuk en onze oplettendheid is gaandeweg ook ons vermogen om te dromen afgenomen. Veel culturen geloven dat wat mensen in hun dromen zien en doen niet minder belangrijk is dan wat ze zien en doen als ze wakker zijn. Daarom ontwikkelden mensen actief hun vermogen om te dromen. Ze leerden hun dromen te onthouden en zelfs hun daden in de droomwereld bij te sturen, wat bekendstaat als ‘lucide dromen’. Deskundigen op het gebied van lucide dromen konden zich vrijelijk door de droomwereld bewegen en beweerden dat ze zelfs hogere bestaansniveaus konden bereiken of bezoekers van andere werelden ontmoetten. De moderne wereld ziet dromen daarentegen hoogstens als onbewuste boodschappen of zet ze weg als zakelijke energie geestelijk vuilnis. Een en ander heeft ertoe geleid dat dromen een veel kleinere rol in ons leven spelen, dat maar weinig mensen actief hun droomvermogens ontwikkelen en dat veel mensen zeggen dat ze helemaal niet dromen of dat ze zich hun dromen nooit herinneren.